Een paar jaar geleden was ik als nieuwbakken zzp’er druk met het opstellen van doelen. Ik maakte allerlei berekeningen over bezoekersaantallen, omzetcijfers en de producten die ik zou moeten maken. Ik had gevisualiseerd waar ik over vijf jaar zou willen staan en hoe ik dat zou moeten bereiken. Een prachtig meerjarenplan was het resultaat. Ik hoefde het alleen nog maar uit te voeren.
Het probleem van doelen stellen
Zo gezegd, zo gedaan? Was het maar zo simpel. Drie maanden later lag het plan in de prullenbak. In het begin motiveerde het mij zeker, maar op een gegeven moment begon het me juist te beperken. Het voelde als een strop: te strikt en te planmatig. Iedere keer als ik naar het plan keek, ging ik meer twijfelen. Ik liep vast, kon mijn eigen planning niet goed volhouden en voelde me een mislukte ondernemer.
Maar ik liet me niet kisten. Ik ging opnieuw zitten en maakte weer een plan met allerlei doelen. Iets realistischer, maar nog steeds ambitieus. Langetermijndoelen horen er immers bij als zelfstandig ondernemer. Of eigenlijk überhaupt, als je een succesvol leven wilt.
Maar ook het tweede plan strandde. Inmiddels weet ik dat het niet bij me past om me volledig te conformeren aan een vastomlijnd plan. Dat komt niet door te weinig wilskracht, maar door gebrek aan ruimte voor uitzonderingen, onvoorziene gebeurtenissen en nieuwe ideeën. Ik wil flexibel blijven en een minutieus uitgewerkt jaarplan is daar het tegenovergestelde van.
Ik wist gewoon nog niet precies wat ik wilde. Ik was nog maar 28 jaar en wilde flexibel zijn.
Het voordeel van doelen stellen
Nadat ik die jaarplannen bij het oud papier had gezet, ben ik een tijdje doelloos aan het werk gegaan. ‘Ik zie wel hoe het loopt’, was mijn adagium. Dat ging een tijdje prima. Mijn netwerk groeide en ik kreeg nieuwe klussen als online marketeer.
Geen doelen stellen gaf me veel ruimte om nieuwe dingen te proberen en kansen te grijpen die zich tussentijds aandienden. Maar ongeveer twee jaar later, eind 2019, veranderde dat. Ik begon in te zien dat ik toch doelen nodig had als ik verder wilde groeien als ondernemer. Ik vond mijn werk als online marketeer steeds minder leuk en wist diep van binnen dat ik dit niet voor altijd wilde blijven doen. Ja, het was een comfortabele inkomstenbron. Maar dat was niet mijn enige doel. Het liefst wilde ik volledig kunnen leven van mijn eigen blog. Al jaren was dat mijn ideaal, maar het was me nooit gelukt. Niet erg, maar nu werd het tijd.
Een ding wist ik zeker: ik heb daar toch echt een plan voor nodig. Wel op mijn manier, want zo’n gedetailleerd plan met dagelijkse taken en precieze cijfers werkt averechts. Maar ik moest toch een strategie hebben.
Zo stel ik nu mijn doelen op
Ik volgde eind 2019 daarom de cursus #unlimitedme van Charlotte van ‘t Wout. Dit is een videocursus volledig gericht op het stellen van doelen. Zij onderscheidt drie soorten doelen, die ik erg behulpzaam vind:
- Lifegoals: de grote dromen die je hebt waar je heel enthousiast van wordt
- Strategische doelen: bouwstenen die je dichterbij je lifegoals brengen
- Directe doelen: concrete doelen die je binnen een paar weken kunt halen
Het leven verloopt nooit volgens plan, dus je hoeft ook niet je doelen tot in detail uit te werken. Het zijn vooral focuspunten, waardoor je iedere dag bewuste keuzes kunt maken. Als je weet welke lifegoals je hebt, kun je kleine stapjes in de goede richting gaan zetten.
Een lifegoal kan bijvoorbeeld zijn dat je als digital nomad kunt wonen en werken waar je maar wilt. Een strategisch doel kan dan een bepaalde hoeveelheid spaargeld zijn, waardoor je genoeg zekerheid hebt om je vaste baan op te zeggen. Een direct doel kan zijn dat je iedere maand een vast bedrag op je spaarrekening zet.
Het is fijn als de directe en strategische doelen meetbaar zijn, zodat je weet waar je naartoe werkt. Dit kun je zo gedetailleerd maken als je zelf wilt, maar pin jezelf niet teveel vast op het behalen van alle details. Het moet vooral leuk een haalbaar zijn, zodat je er enthousiast over blijft.
Natuurlijk zullen doelen soms uitdagend zijn. Een goede manier om te checken of het dan wel het juiste doel is, is volgens Charlotte om het eindresultaat te visualiseren. Vind je het spannend om op een podium te staan, maar zou je het fantastisch vinden om veelgevraagd spreker te worden? Dan is het nu de moeite waard om door die zenuwen heen te gaan en te veel te oefenen. Hoef je helemaal geen spreker te zijn en schrijf je veel liever, dan is het niet het juiste doel.
Zo werken doelen vóór je
Heb je een droom dan is het stellen van doelen slim. Dromen en doelen kunnen uiteraard veranderen door de tijd heen, dat is helemaal niet erg. Maar zonder concrete mijlpalen weet je niet of je dichterbij komt.
Een plan moet flexibel genoeg zijn om onverwachte situaties het hoofd te bieden. Sterker nog, doelen hoeven niet eens per se behaald te worden. Zolang ze je maar richting geven, je helpen om keuzes te maken en te stoppen met dingen die je niet verder helpen.
Een doel is ook niet het eindpunt, daarna zullen er waarschijnlijk weer volgende doelen zijn. Maar doelen maken je vooral bewust van je voortgang. Maak doelen daarom klein, leuk en haalbaar. Als je iedere keer kleine doelen behaalt die bijdragen aan grotere dromen, dan motiveert het. Mij wel in ieder geval.
Doelen zijn niet het doel
Nu snap ik waarom ik eerst zo tegen doelen was. Ik vond veel dingen leuk en wist niet welke dingen ik echt zou willen nastreven. Iedere keer als ik een keuze maakte, raakte ik al snel verveeld. Het bleek het niet mijn lifegoal te zijn, waardoor ik het niet meer de moeite waard vond om na te streven.
Zolang je niet goed weet wat je wilt, zou ik willen adviseren: ga dat eerst onderzoeken. Leer jezelf kennen. Neem daar echt de tijd voor. Probeer en experimenteer, maak fouten en stel niet te hoge eisen. Zodra je merkt dat je droom concreet wordt en er ontzettend enthousiast van wordt: ga dan concrete stappen zetten richting die droom.
En als je nu gewoon tevreden bent met wat je hebt en doet? Fantastisch! Geniet er vooral van, wees dankbaar. Maar ook als je doelen nastreeft, vergeet niet plezier te hebben in het proces. Doelen zijn niet het doel, plezier in het proces (aka het leven) is het doel.
Hahaha moet hier zo om lachen. Leuk geschreven en zo herkenbaar. Ik kan zo niet vooruit plannen en vooruit kijken. Als iemand mij vraagt waar wil je over een jaar zijn? Geen idee? Een jaar weet je hoever dat is? Op school werd er ook altijd gevraagd wat wil je later worden? En toen op het HBO kwam weer de vraag: Wat wil je na deze opleiding gaan doen? Wat zijn je ambities? Weet ik veel? En toen ging ik aan het werk en moest ik ook altijd plannen hebben om te groeien. Waarom mocht ik niet gewoon blij zijn met mijn baan? Er werd altijd van mijn verwacht dat ik carrière ging maken. En wilden doorgroeien. Toch stel ik sinds kort wel wat zakelijke doelen en schrijf deze op omdat ik anders lui word en dingen uitstel. Zo was vorig jaar mijn doel: beginnen met een nieuwsbrief en mijn opleiding natuurvoedingsdeskundige afronden. Maar dat hoeft van mij allemaal niet zo heel groot te zijn. Go with the flow!
Mooie! ‘Go with the flow’ wordt mijn motto voor 2018! 🙂
Helemaal mee eens met wat jullie beiden zeggen! Volgens mij ben je daar niet te jong voor, want anders ben ik met mijn 47,5 nu al te oud …
Ik vind die vragen van waar sta je over vijf jaar …. Afschuwelijk!
Ik leef al zolang bij de dag. Soms moet je wel iets vooruit plannen, maar dat wat niet hoeft blijft alleen vandaag. Nu = nu. Meer is er niet. Ik vind een heel jaar vooruit plannen zoiets idioots. Dus het lijkt me een zeer ontspannend voornemen. En ik wilde dat ik dat op mijn 28e al had begrepen. Ik ben nu 52 en weet het pas een paar jaar. Maar een mens is nooit te oud enz. enz. 😉
Doen wat goed voelt voor jou! (Ik weet nog niet eens wat ik vanavond wil eten. Moet je nagaan.)
Wat mij heel gelukkig maakt is eerder handelen uit gederevenheid; iets gaan doen wat je gewoon erg graag wilt, zónder vast einddoel. Tien jaar geleden kocht ik een contrabas. In een impuls ja, maar wel met een altijd latent aanwezige gedrevenheid en een sterke wens om ooit nog eens mooie symfonieen te kunnen spelen in een orkest. Dit heeft me tien ontzettend gelukkige jaren opgeleverd en ik ben nog steeds blij dat ik eraan begonnen ben, toen. Mijn enige wens was dat ik er plezier in had, maar juist dat plezier erin heeft ook gemaakt dat ik keihard studeerde. Omdat ik dat wilde, en omdat het bevredigde dat het leidde dat ik steeds meer kon. Ik heb nooit onvrede, stress of spijt gevoeld omdat ik m’n doelen niet gehaald heb, wand ik had geen doel!
ik werk nu in het onderwijs en daar is ‘doelen stellen’ een soort nieuwe heilgjeid geworden. Alles draait om einddoelen, periodedoelen, weekdoelen, en docenten moeten leerlingen daarin coachen. Ik vind het eerlijk gezegd verschrikkelijk. Omdat ik denk dat je veel meer procesgericht zou kunnen handelen, en, zeker nu met die onzekerheden tijdens de pandemie: Doe dingen die dicht bij je idealen liggen, die je plezierig vindt om te doen, wees flexibel….